Helemaal Zen

Had Ron van Dijk mij een paar jaar geleden niet die éne, levensreddende tip gegeven, dan was ik waarschijnlijk al een keer dood achter mijn computer gevonden, mijn hoofd voorover geklapt op het toetsenbord. Ik zou tijdens een online snelschaaksessie zijn bezweken aan de aanhoudende storm van emoties die op zijn beurt weer was voortgekomen uit een aanhoudende stroom gedachten. Want zoveel heb ik wel van het Boeddhisme begrepen: dat het je gedachten zijn die leiden tot bepaalde emoties. ‘Ken je de Zen modus in Lichess?’, vroeg Ron die bewuste avond, ‘dat speelt ontzettend Zen.’ Mijn nieuwsgierigheid was gewekt.

Dit is hem, de Zen modus. Het is schaken teruggebracht tot zijn puurste vorm, ontdaan van alle overbodige poespas zoals de naam van je tegenstander en de onderlinge score. Dat soort informatie leidt alleen maar tot allerlei gedachten die weer tot bepaalde gevoelens leiden met alle gevolgen van dien.

Stel bijvoorbeeld dat ik bij bovenstaande partij had kunnen zien dat mijn tegenstander 300 ratinpunten minder had dan ik. Dan had ik dingen kunnen gaan denken als: ‘Die moet ik kunnen hebben’, ‘hij heeft waarschijnlijk wat openingszetjes uit zijn hoofd geleerd maar zijn eerste zet op eigen kracht zal ongetwijfeld slecht zijn’, ‘gewoon normale zetten blijven doen en wachten op de fout’, ‘easy peasy’. Wanneer het dan toch mis was gegaan had ik waarschijnlijk gedacht: ‘@#$%&*, als ik daar niet meer van kan winnen kan ik beter stoppen met schaken’, ‘dit slaat werkelijk helemaal nergens op’. Gevoelens van ergernis, frustratie en zelfhaat zouden het gevolg zijn.

Had ik daarentegen kunnen zien dat mijn tegenstander in deze partij 300 ratingpunten meer had dan ik, dan waren gedurende de partij ongetwijfeld gedachten bij me opgekomen als: ‘Dit ga ik zeker verliezen’, ‘natuurlijk kent hij de weerlegging van dit dubieuze gambiet’, ‘hij zit gewoon te wachten op mijn fout’, ‘ik kan helemaal geen enkele vuist maken’, ‘ik word hier compleet weggespeeld’. De bijbehorende gevoelens zouden zich prompt hebben aangediend: machteloosheid, woede, machteloze woede, razernij. Mocht ik plotseling toch ineens een tegenkans hebben gekregen zou ik hebben gedacht: ‘Dit is mijn kans, niet meer laten glippen nu’, ‘yes! ik ga hier gewoon winnen van een 2100-speler’. En als ik het dan uiteindelijk toch weer net niet had gered waren ze daar weer geweest: de frustratie, de ergernis en de zelfhaat.

Natuurlijk win ik ook veel potjes tijdens zo’n snelschaaktoernooitje, vaak ook van hoger gerate spelers. Gedachten als: ‘Wat ben ik toch goed’, ‘wat ben ik toch snel’, ‘wat heb ik toch een flitsende geest’, leiden dan tot gevoelens van trots, tevredenheid en euforie. Maar over het algemeen voelt die rollercoaster aan emoties tijdens een uurtje of twee stevig vluggeren niet altijd even gezond. Tot ik dus die Zen modus ontdekte. Toen werd snelschaken een bijna meditatieve ervaring. Probeer het ook eens zou ik zeggen, ik ben benieuwd naar ervaringen van anderen. Je kunt de Zen modus instellen door op Lichess rechtsboven op je naam te klikken, dan op ‘voorkeuren’ en dan onder ‘ ‘speluiterlijk’ naar beneden scrollen en Zen modus op ‘ja’ te zetten.

Hoe mijn partij uiteindelijk afliep? Mijn tegenstander ging door de vlag in verloren stand. We bleken qua rating aan elkaar gewaagd te zijn geweest.

Share

2 reacties

  1. Ron van Dijk schreef:

    Tijdens de partij hoef je alleen maar even de “z” in te drukken om weer te ontzennen. Als er iemand beserkt wil ik soms bijvoorbeeld wel even kijken hoe dit in te schatten; is ’t bluf of is ’t iemand met een hogere rating. Met de “z” is ’t makkelijk switchen, standaard staat de Zen modus bij mij uit.

  2. Dennis Breuker schreef:

    Goede tip, die ga ik ook eens toepassen! De Zorro-modus!

Geef een reactie