Koning en twee lopers tegen koning

Je speelt voor je team een belangrijke partij en alles loopt naar wens. Je wint een loper. Je speelt verder en weer heb je een meevaller. Je wint ook nog eens de andere loper. Omdat je zoveel voordeel hebt, ruil je de overige stukken zo snel mogelijk af. Je wilt je teamleider immers zo snel mogelijk meedelen dat je voor het team een vol punt gescoord hebt. Jouw tegenstander heeft geen zin als eerste zijn partij te verliezen. Met andere woorden: hij schuift maar wat met zijn koning heen en weer. Daar zit je dan.

In deze bijdrage gaan we kijken hoe je met een koning (K) en twee lopers tegen een koning-alleen (KA) de partij kan beslissen.

Deze eerste twee diagrammen tonen matstellingen die níet geforceerd kunnen worden. Zij kunnen slechts ontstaan wanneer de verdedigende partij een fout maakt. De volgende twee matstellingen kunnen wèl geforceerd worden.

De KA moet eerst naar een hoekveld gedreven worden, waarna hij hetzij op dit veld, hetzij op het veld daarnaast mat loopt. Vanuit de volgende stelling gaan we de KA matzetten.

De methode is in beginsel dezelfde als bij de matvoering met K + D of K + T, d.w.z. de lopers worden zodanig geplaatst dat ze de KA binnen een zeker gebied insluiten, waarna de K nadert en de KA naar de hoek moet wijken.

1 Kb2-c2 Kf5-f4 2 La1-d4 Kf4-f5 3 Lh1-d5 en reeds is het gebied van de KA beperkt tot 12 velden die binnen de figuur f5-h7-h2-f4 liggen. 3 … Kf5-f4 4 Kc2-d3 Kf4-f5 5 Kd3-e3 Kf5-g5 6 Ld5-e6 Kg5-g6 7 Ke3-f4 Wit drijft de KA naar de randlijn. 7 … Kg6-h5 Op 7 … Kh7 zou 8 Kg5? foutief zijn wegens pat. Juist is dan 8 Kf5 Kh6 9 Lf7 Kh7 10 Kf6 Kh6 en verder als in de hoofdvariant. 8 Le6-f7+ Kh5-h6 Of 8 … Kh4 9 Lf6+ Kh3 10 Kf3 Kh2 11 Kf2 Kh3 12 Le6+ Kh2 13 Le5+ Kh1 Ld5#. 9 Kf4-f5 Kh6-h7 10 Kf5-f6 Kh7-h6 Op 10 … Kh8 volgt 11 Kg6#. 11 Ld4-e3+ Kh6-h7 12 Lf7-e6 Kh7-h8 13 Kf6-f7 Kh8-h7 14 Le6-f5+ Kh7-h8 15 Le3-d4#.

Bron: Dr. M. Euwe, Het Eindspel no. 1 (Amsterdam 1940), p. 16-17