Oktober

De maand van wit en zwart. Sorry: van zwart en wit. Want waarom moet wit altijd eerst genoemd worden? Nou? O. Dat bedoel ik maar. We gaan hier toch niet lopen te discrimineren mag ik hopen! In de natuurkunde hebben ze daar wat op gevonden: het Majorana-deeltje. Dat deeltje is zowel een deeltje als zijn anti-deeltje. Zowel positief als negatief; man als vrouw; schaker als dammer. Dat was eerst een mening van de Italiaan Majorana in 1937. Die mening werd onlangs (in 2012) bevestigd door een Delftse natuurkundige en in oktober door een Amerikaanse onderzoeksgroep. Dus inmiddels een redelijk onderbouwde mening. Zo’n deeltje is dus, zou je kunnen zeggen, zowel wit als zwart! Eigenlijk is het net als zwarte piet. Die is ook zowel wit als zwart.
Schakers hebben hier helemaal geen moeite mee. Die denken altijd in wit en zwart – maar zonder vooroordeel. Zwart kan beter staan en wit kan beter staan. Dat hangt af van de stelling, niet van de kleur… Ik vermoed dat in het schakersbrein nogal wat van die majoranadeeltjes rondwaren. Volgens mij zijn het een soort van schakersgedachtenondersteuningsdeeltjes. Wij schakers zijn voortdurend aan het ‘flipperen’ tussen goede zet – slechte zet; goed stuk – slecht stuk.
Maar er is meer in de natuurkunde. Die jongens en meisjes doen goed werk de laatste tijd. Je hebt vast wel gehoord van ‘The God Particle’. Het Higgs-deeltje. Dat is net zo geheimzinnig als het majorana-deeltje. Het Higgs-deeltje is een deeltje dat alle andere deeltjes betekenis geeft. Kijk daar hebben we wat aan. In de analyse van een partij wil je aan kunnen geven hoe goed een bepaald stuk is.  Zoals een loper die opeens veel sterker is dan een paard: dat noemen we een dominante loper. Of een paard dat op een veld staat vanwaar hij het slagveld controleert zonder dat hij weggejaagd kan worden. Dat noemen we een olifant (of octopus). Maar een dame dan? Hoe noem je een dame die heerst over het bord? Een dame die alle andere stukken betekenis geeft? Ik zeg: HD! De Higgs-Dame. Bestaat die dan? Zo’n dame die het bord domineert? Zo’n heerseres als Cleopatra over de Egyptenaren; zoals mijn oma heerste over de keuken; zoals de domina heerst in de sm-kelder?  Ja. Die bestaat. Een voorbeeld. In 1937 speelden Kortschmar en Poljak in Kiev een prachtpartij. Toevallig in hetzelfde jaar dat Majorana bij een goed glas rode wijn (misschien een goede fles rode wijn, of wellicht waren het flessen rode én witte wijn?) en een lekker stuk pizza bedacht dat deeltjes antideeltjes waren en andersom. Korstschmar maakt er wat moois van. Zie en laat het even op je inwerken. Hoe noem je zo’n goddelijke entiteit?

Ik zeg: leve de Higgs-Koningin! Hoezee, hoezee, hoezee!

Het is gezien. Het is niet onopgemerkt gebleven. Of, zoals mijn grootvader het kernachtig placht te verwoorden: daggutmarwit! Mijn oktobervoorspelling is uitgekomen. Nu mijn voorspelling voor november: de zwartepietendiscussie verplaatst zich naar de witte schimmel. O Ja – Carlsen – Anand: 7-5

Share

4 reacties

  1. Bert-Jan Boer schreef:

    Briljant!

  2. Klaus Wüstefeld schreef:

    Ik zeg maar gewoon “Maarten” , want “Grande” klinkt wat overdreven. Ik denk dan meteen aan de Fransen,die hun hoofd diep buigen voor de grote”Napoleon”. Niet alleen lees ik de stukjes van Maarten elke maand heel graag, maar soms heb ik er een vraag bij. Ik had namelijk nog nooit gehoord van Kortschmar en Poljak. Die Kortschmar moet een geniaal persoon geweest zijn: hoe komt het dan, dat hij ( bij mij althans en bij misschien meerderen) helemaal niet bekend is, geen kniesoor heeft daar ooit iets over gehoord. “Aha”, dacht ik: truuk van Maarten ! Die geniaal persoon is Maarten zelf…. hij heeft een leuke stelling gecomponeerd met een ongelofelijk interessant einde en ( zo bescheiden als Maarten is) wil hij niet eerlijk voor de dag komen met het feit, dat hij de componist is. Dus: dan maar ( als schijnbeweging) “Kortschmar-Poljak 1937 erbij zetten, een soort verbastering van Kortchnoi en Polgar. Maar met zo’n avontuurlijke veronderstelling over de escapades van Maarten, kom je niet ver ! Daarom maar even op Google gekeken bij “Kortschmar” . Misschien is het niet een verzonnen figuur ! Daar trof ik een familie aan, die veel met muziek te doen had, maar ook een of andere schaker: “Alexander Kortschmar”, een schaker,die nu nog actief is, maar onmogelijk een partij heeft kunnen spelen in 1937. Goochelde nu wat met de naam Kortschmar op Google. Plotseling werd mijn computerscherm volledig gevuld met plaatjes. Plaatjes over muziekale toestanden, maar ook onbekende plaatjes van schakers en schaakstellingen. Honderden plaatjes ging ik al scrollend voorbij. ” Wat moet ik ermee?” dacht ik. Tot mijn grote verrassing trof ik daar een plaatje aan van Lambert Hofman op 12 jarige leeftijd. Wat heeft onze Lambert op 12 jarige leeftijd te maken met Kortschmar ? Een eerste klas mysterioe ! Het raadsel steeg ten top. Mijn zoektocht gaat verder. Ik heb dit even willen noteren. Misschien weet Maarten ( of misschien iemand anders) er meer van ?

  3. Jan van de Westelaken schreef:

    Wat nou, Klaus, ken je de ‘ukrainische Unsterbliche’ niet? Kijk hier maar eens: http://www.deep-chess.de/?p=2916.

  4. Klaus Wüstefeld schreef:

    Ja ,Jan, interessante plek: dat “http://www.deep-chess.de/?p=2916”.
    Ik heb gekeken. Leuke interessante Duitse informatie. Mijn reactie op Maarten was wel wat laat en jouw reactie daarop dus nog later.
    Je moet een heel eind met de schuifbalk gaan om dit nog te lezen.Menig UVSer zal daarom deze informatie niet meer ontdekken. Jammer want http://www.deep-chess.de/?p=2916 is de moeite waard.
    Overigens heb ik wel een idee, waardoor Lambert Hofman als kind van 12 jaar met zijn foto samen met de “Unsterbliche Kortschmar” via Google bij een grote massa foto’s stond getoond. Op één of andere manier had google Kortschmar verbonden met het artikel van Maarten en via dit artikel een verbinding gemaakt met een ( waarschijnlijk door jou) geplaatste foto van Lambert, die daar in de buurt stond.

Geef een reactie